Οικολογική Επιθεώρηση

 Συσχετίζοντας το κάπνισμα με την πόση του καφέ σαν πρωινό ρόφημα πήραμε τα εξής αποτελέσματα : στις γυναίκες οι καπνίστριες που δεν πίνουν πρωινό καφέ είναι 9 (3 %), ενώ αυτές που πίνουν καθημερινά το πρωί καφέ είναι 94 (34 %). Στις μη καπνίστριες, δεν πίνουν πρωινό καφέ 48 (17 %), ενώ πίνουν καθημερινά πρωινό καφέ 91 (33 %).

Στους άντρες οι καπνιστές που δεν πίνουν πρωινό καφέ είναι 12 (7 %), ενώ αυτοί που πίνουν καθημερινά το πρωί καφέ είναι 52 (30%). Στους μη καπνιστές, δεν πίνουν πρωινό καφέ 38 (22%), ενώ πίνουν καθημερινά πρωινό καφέ 39 (23%).

Συσχετίζοντας το κάπνισμα με την ποσότητα του καφέ σαν  ρόφημα, σε φλιτζάνια ανά ημέρα, πήραμε τα εξής αποτελέσματα : στις γυναίκες όλες οι καπνίστριες πίνουν καφέ. Οι καπνίστριες που πίνουν από 1 έως 3 φλιτζάνια την ημέρα ήταν 90 (33%). Στις μη καπνίστριες, δεν πίνουν καφέ 64 (23%), ενώ πίνουν καθημερινά 1 έως 3 φλιτζάνια καφέ 112 (41%). Στους άντρες όλοι οι καπνιστές πίνουν  καφέ καθημερινά, ενώ αυτοί που πίνουν  1-2-3 φλιτζάνια καφέ είναι 57 (33%). Στους μη καπνιστές, δεν πίνουν καφέ 26 (15%), ενώ πίνουν καθημερινά 1-2-3 φλιτζάνια καφέ 64 (37%).

Η συσχέτιση μεταξύ καπνίσματος και πόσης οινοπνεύματος, έδειξε τα παρακάτω στοιχεία : στις γυναίκες οι καπνίστριες που δεν πίνουν οινόπνευμα ήταν 44 (16%) και εκείνες που πίνουν 1-2-3 φορές την εβδομάδα ήταν 54 (20%). Οι μη καπνίστριες που : δεν πίνουν οινοπνευματώδη ήταν 106 (39%), ενώ αυτές που πίνουν από 1-2-3 φορές την εβδομάδα  ήταν 42 (15%).

Στους άντρες οι καπνιστές που δεν πίνουν ήταν 22 (13%) και αυτοί που πίνουν από 1-2-3 φορές την εβδομάδα ήταν 32 (18%). Οι μη καπνιστές που : δεν πίνουν οινοπνευματώδη ήταν 31 (11%), ενώ αυτοί που πίνουν από 1-2-3 φορές την εβδομάδα  ήταν 41 (15%).

Στη συσχέτιση «κάπνισμα – διάθεση» η επεξεργασία των απαντήσεων έδωσε τα εξής αποτελέσματα : για τις γυναίκες οι καπνίστριες : που είχαν χαρούμενη διάθεση ήταν 48 (17%) και με καλή διάθεση 54 (20%). Στις μη καπνίστριες με χαρούμενη διάθεση ήταν 59 (21%) και με καλή διάθεση 75 (27%).

Στους άντρες οι καπνιστές  που είχαν χαρούμενη διάθεση ήταν 26 (15%) και με καλή διάθεση 41 (24%). Στους μη καπνιστές με χαρούμενη διάθεση ήταν 44 (25%) και με καλή διάθεση 44 (25%).

Στη συσχέτιση «κάπνισμα –κατανάλωση γλυκών / εβδομάδα» η επεξεργασία των απαντήσεων έδωσε τα εξής αποτελέσματα : για τις γυναίκες οι καπνίστριες : που δεν τρώνε γλυκά ήταν 15 (5%), αυτές που τρώνε 1-2-3 φορές την εβδομάδα ήταν 48 (17%) και από 4-5 φορές την εβδομάδα 32 (12%). Στις μη καπνίστριες με μηδενική κατανάλωση γλυκών ήταν 16 (6%) , από 1-2-3 φορές την εβδομάδα 58 (21%) και από 4-5 φορές την εβδομάδα 45 (16%). Στους άντρες οι καπνιστές  που δεν τρώνε γλυκά ήταν 19 (11%) και με κατανάλωση 1-2-3 φορές την εβδομάδα  34 (20%). Στους μη καπνιστές με μηδενική κατανάλωση γλυκών  ήταν 17 (10%) και με κατανάλωση 1-2-3 φορές την εβδομάδα 43 (25%).

Η συσχέτιση «γυμναστική – κατανάλωση φρούτων» μας έδωσε τα εξής αποτελέσματα : από τις γυναίκες που γυμνάζονται τρώνε 6-7 φορές την εβδομάδα φρούτα 50 άτομα (18%) και 10 φορές την εβδομάδα 24 (9%). Από τις γυναίκες που δεν γυμνάζονται 6-7 φορές την εβδομάδα τρώνε φρούτα 45 (16%) και 10 φορές την εβδομάδα 17 (6%).

Στους άντρες από αυτούς που γυμνάζονται, τρώνε 6-7 φορές την εβδομάδα φρούτα 42 άτομα (24%) και 10 φορές την εβδομάδα 15 (9%). Από τους άντρες που δεν γυμνάζονται, 6-7 φορές την εβδομάδα τρώνε φρούτα 21 (12%) και 10 φορές την εβδομάδα 5 (3%).  

Η στιγμιαία διάθεση των συμμετεχόντων στην έρευνα, έδειξε πως οι εκπαιδευτικοί είναι γενικά χαρούμενοι και καλοδιάθετοι άνθρωποι με ποσοστά 90 % και 86 % για άντρες και γυναίκες αντίστοιχα.

Αν επιχειρούσαμε μια καταγραφή των θετικών συνηθειών που καταγράψαμε θα ήταν η ακόλουθη :

• Οι εκπαιδευτικοί δεν συνηθίζουν να καταναλώνουν κατά το πρωινό τους γεύμα :  βούτυρο (σε ποσοστό 62 % για τους άντρες και 69 % για τις γυναίκες), αυγά ( με αποχή 76% για τους άντρες και  73 % για τις γυναίκες ), τυρί ( με αποχή 66% για τους άντρες και 56% για τις γυναίκες) και αλλαντικά ( 80% αποχή οι άντρες και 78% αποχή οι γυναίκες) .
• Η ημερήσια πόση νερού που φτάνει στα 4 έως 8 ποτήρια την ημέρα, για 69% των αντρών και 63 % των γυναικών.
• Δεν συνηθίζουν να πίνουν με το φαγητό τους οινοπνευματώδη το 72% των γυναικών και το 61% των αντρών.
• Προτιμούν σαν χώρο καθημερινής διατροφής το σπίτι τους, σε ποσοστά 95% για τις γυναίκες και 97% για τους άντρες.
• Δεν τρώνε τουρσιά, έτοιμες σαλάτες και «αλοιφές» με ποσοστά αντίστοιχα για τις γυναίκες 93%-91%-80% και για τους άντρες 89%-92%-81%.
• Συνοδεύουν το κρέας και το ψάρι με λαχανικά το 81% των γυναικών και το 74% των αντρών.

Στις αρνητικές συνήθειες των εκπαιδευτικών θα καταγράφαμε τα εξής :

• Το ποσοστό των καπνιστών παραμένει υψηλό με 43% για τους άντρες και   για τις γυναίκες.
• Χαμηλό είναι και το ποσοστό των εκπαιδευτικών που γυμνάζονται, με μικρό προβάδισμα για τους άντρες με 59% έναντι 55% για τις γυναίκες.
• Ο καφές αποτελεί το κατ’εξοχήν πρωινό ρόφημα για το 52% των αντρών και το 67% των γυναικών.
• Το τσάι και το ρόφημα βοτάνων , που αποτελούν ότι καλύτερο για πρωινό ξεκίνημα, βρίσκουν μόνο 18% υποστηριχτές  για το τσάι και 8%  για τα βότανα στους άντρες, όπως και 12%  και 11% αντίστοιχα στις γυναίκες.
• Το μέλι, η καλύτερη φυσική γλυκαντική ουσία, δεν χρησιμοποιείται από 53% των αντρών και 64% των γυναικών.
• Ο χυμός φρούτων σαν πρωινό ρόφημα δεν προτιμάται από το 66% των αντρών και το 59% των γυναικών, όπως και ο χυμός λαχανικών με αποχή 95% σε άντρες και γυναίκες.
• Τα φρούτα σαν πρωινό δεν επιλέγονται από το 69% των αντρών και 63% των γυναικών.
• Το χειρότερο ίσως όλων, είναι η κυριαρχία της άσπρης ζάχαρης, σαν βασική γλυκαντική ουσία, στα σπίτια του 80% των αντρών και 75% των γυναικών εκπαιδευτικών.
• Το ρόφημα των φαρμακευτικών βοτάνων της ελληνικής φύσης αγνοείται από το 91% των αντρών και το 89% των γυναικών.
• Άγνοια υπάρχει για την θρεπτική αξία των ωμών και ανάλατων ξηρών καρπών στο 67% των αντρών και στο 77% των γυναικών.
• Άγνοια υπάρχει και για την θρεπτική αξία των αποξηραμένων φρούτων στο 92% των εκπαιδευτικών.
• Μικρή είναι η κατανάλωση φρούτων από τους εκπαιδευτικούς με ποσοστό κατανάλωσης καθημερινά 26% στους άντρες και 21% στις γυναίκες, ενώ στις 10 φορές την εβδομάδα έχουμε 12% και 15% αντίστοιχα.
• Η κατανάλωση φρούτων αμέσως μετά το γεύμα, στο 27% των αντρών και στο 22% των γυναικών, δείχνει άγνοια της δυσχέρειας πέψης που προκαλούν τα φρούτα, αν φαγωθούν αμέσως μετά το γεύμα.
• Ο σωστός συνδυασμός των φρούτων- αλκαλικά και όξινα χωριστά- δεν τηρείται από 52% των αντρών και 54% των γυναικών.
• Η κατανάλωση γλυκών από 89% των γυναικών και 79% των αντρών.
• Στο οινόπνευμα λένε «όχι» μόνο το 55% των γυναικών και το 30% των αντρών.
• Πίνουν νερό μαζί με το φαγητό, δυσχεραίνοντας έτσι τη διαδικασία πέψης, το 58% των γυναικών και το 66% των αντρών.
• Δεν είναι στο καθημερινό τους τραπέζι η σαλάτα εποχής για: το 12% των γυναικών (ωμή), 38%(βραστή) και 49% (ποικιλία) , καθώς και στους άντρες για 7% (ωμή),58% (βραστή) και 73% (ποικιλία).
• Η σκέτη σαλάτα δεν αποτελεί αξιόλογο γεύμα για το 79% των γυναικών και το 77% των αντρών.
• Τα σκέτα φρούτα δεν αποτελούν αξιόλογο γεύμα για το 89% των γυναικών και το 85% των αντρών.
• Συνοδεύουν το κρέας και το ψάρι : με πατάτες , που είναι δύσπεπτος συνδυασμός, το 75% των γυναικών και το 77% των αντρών – με ρύζι, εξίσου δύσπεπτο συνδυασμό, το 70% των γυναικών και το 69% των αντρών- με ζυμαρικά , ο χειρότερος συνδυασμός, το 59% των γυναικών και το 61% των αντρών.
• Καταναλώνουν τηγανιτά φαγητά σε ποσοστό 61% οι γυναίκες και 69% οι άντρες.

Από τις διάφορες συσχετίσεις πήραμε τα εξής :

• Ο πρωινός καφές είναι ισχυρότερος εθισμός για τις γυναίκες, τόσο τις καπνίστριες- ποσοστό 34% έναντι 30% των καπνιστών αντρών- όσο και στις μη καπνίστριες- με ποσοστό 33% έναντι 23% των αντρών.
• Όλοι οι καπνιστές πίνουν καφέ, από 1 έως 3 φλιτζάνια την ημέρα 33% των γυναικών και των αντρών. Φαίνεται πως το κόψιμο του καπνίσματος δεν επηρεάζει σημαντικά τον εθισμό  στον καφέ, γιατί από τους μη καπνιστές πίνουν 1 έως 3 φλιτζάνια καφέ την ημέρα το 41 % των γυναικών και το 37 % των αντρών.
• Από τους μη καπνιστές (57% των συμμετεχόντων), δεν πίνουν καφέ το 23% των γυναικών και το 15% των αντρών.
• Στις γυναίκες βρίσκουμε μια σχέση ανάμεσα στο τσιγάρο και την πόση οινοπνεύματος. Έτσι οι καπνίστριες που πίνουν έως 3 φορές την εβδομάδα είναι 20%, ενώ οι μη καπνίστριες 15%. Οι καπνίστριες που δεν πίνουν καθόλου οινόπνευμα είναι 16%, ενώ οι μη καπνίστριες που δεν πίνουν είναι 39%.
• Συσχέτιση φαίνεται να προκύπτει και ανάμεσα στο κάπνισμα και την στιγμιαία διάθεση. Έτσι στις καπνίστριες το 37% δήλωσε χαρούμενη και καλή διάθεση, ενώ στις μη καπνίστριες το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 48%. Στους καπνιστές η χαρούμενη και καλή διάθεση συγκέντρωσαν ποσοστό  39%, ενώ στους μη καπνιστές 50%.
• Η γυμναστική επηρεάζει την κατανάλωση φρούτων. Όσες γυναίκες γυμνάζονται τρώνε φρούτα πάνω από έξι φορές την εβδομάδα σε ποσοστό 27%, ενώ οι μη γυμναζόμενες  σε ποσοστό 22%. Στους άντρες τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 35% και 15%.

Τα αποτελέσματα θεωρούμε πως είναι σημαντικά, γιατί καταδεικνύουν την ανάγκη παρέμβασης, με ενημέρωση ή / και σεμινάρια, στους εκπαιδευτικούς, ώστε να μειωθούν το δυνατό περισσότερο τα πολλά αρνητικά ευρήματα.

Οι εκπαιδευτικοί μας εκ των ευρημάτων, δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν πρότυπο σωστής διατροφικής συμπεριφοράς, για τους μικρούς μαθητές τους, γιατί τα αρνητικά ευρήματα υπερτερούν σημαντικά έναντι των θετικών (7 θετικά έναντι 22 αρνητικών).

Πιθανή εξήγηση για τα αποτελέσματα αυτά, θα ήταν ίσως η μηχανικότητα η οποία συνοδεύει το μέγιστο των συμπεριφορών μας, παράλληλα με την τάση αποφυγής των ατομικών μας ευθυνών, η οποία λειτουργώντας αμυντικά, μας κινητοποιεί σαν απλές μιμητικές μηχανές.

Μια πιθανή εναλλακτική εξήγηση, θα ήταν η τήρηση των παραδόσεων, - «έτσι το βρήκαμε, έτσι θα το παραδώσουμε στα παιδιά μας»- τόσο στο συνδυασμό των φαγητών, όσο και στο χωροχρόνο της διαδικασίας κατανάλωσης τροφής των ανθρώπων.

Η πρακτικότητα των αποτελεσμάτων νομίζουμε πως είναι σπουδαία, γιατί με οδηγό τα ευρήματα, μπορούμε να οργανώσουμε και να σχεδιάσουμε, ένα πρόγραμμα ενημέρωσης, ώστε να γνωρίσουν οι εκπαιδευτικοί κάποιες σημαντικές παραμέτρους, που θα τους βοηθούσαν τόσο στην προσωπική τους διατροφή, όσο και στην μετάδοση των απαραίτητων οδηγιών προς τα παιδιά.

Οι περιορισμοί και τα μειονεκτήματα της παρούσας έρευνας, ήταν ο τοπικός της χαρακτήρας, καθώς και η έλλειψη ενδιαφέροντος για τη συμμετοχή περισσοτέρων εκπαιδευτικών.

Στο μέλλον θα μπορούσε να σχεδιαστεί μια Πανελλήνια έρευνα, με πολύ μεγαλύτερο δείγμα, καθώς και συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας ή τις αρμόδιες πανεπιστημιακές σχολές, ώστε τα αποτελέσματα να είναι πιο έγκυρα και αντιπροσωπευτικά.