Οικολογική Επιθεώρηση

  • Μεγαλύτερο μέγεθος γραμματοσειράς
  • Προκαθορισμένο μέγεθος γραμματοσειράς
  • Μικρότερο μέγεθος γραμματοσειράς

Η Γη από τον ουρανό

E-mail Εκτύπωση
Μεγάλη απήχηση είχε στην Κοπεγχάγη η έκθεση περιβαλλοντικής φωτογραφίας του Γιάν Άρτους-Μπερτράντ (Yann Arthus-Bertrand), γνωστού και στην Ελλάδα από το βιβλίο του Greece from the Air (1997, Harry N. Abrams).

Ο Άρτους-Μπερτράντ με την υποστήριξη το 1995 του τμήματος Οικολογικών Επιστημών της UNESCO πραγματοποίησε το πρόγραμμα "Η Γη από ψηλά", αποτυπώνοντας στις εντυπωσιακές φωτογραφίες του τα γήινα οικοσυστήματα όπως φαίνονται από τον ουρανό, την κατάσταση του πλανήτη μας στις αρχές του 21ου αιώνα, μια συλλογή εναέριων φωτογραφιών από τα πιο χαρακτηριστικά, περίεργα και θεαματικά φυσικά και ανθρωπογενή τοπία στον κόσμο. Η έκθεση αναμένεται την άνοιξη στην Αθήνα.

Ανάμεσα στα βιβλία του Άρτους-Μπερτράντ ξεχωρίζει το "Η Γη από τον Αέρα" (επανέκδοση 2005), όπου περισσότερες από 200 φωτογραφίες ανοίγουν παράθυρα με θέα τον πλανήτη μας και εξηγούν πως λειτουργούν μερικά από τα οικοσυστήματά του. Η ομορφιά πολλών τοπίων γεμίζει τον αναγνώστη με θαυμασμό για την αρμονία της φύσης και της συμβίωσης του ανθρώπου με αυτή. Συχνότερο όμως θέμα είναι η δυσλειτουργική σχέση του ανθρώπου με τη φύση. Εικόνες φυσικών καταστροφών, όπως αυτή του ρήγματος του Αγίου Ανδρέα, αλλά κυρίως ανθρωπογενών καταστροφών, π.χ. η αποψίλωση των δασών της Μαδαγασκάρης, αποκαλύπτουν στα μάτια μας την πραγματική και αναντίρρητη συνέπεια των στατιστικών που έχουμε συνηθίσει να διαβάζουμε και εγείρουν την προσοχή μας με τρόπο που δεν το είχαμε φανταστεί.

Οι φωτογραφίες μας εντυπωσιάζουν, όχι μόνο γιατί μας δείχνουν μια οπτική γωνία που σπάνια έχουμε την ευκαιρία να απολαύσουμε, αλλά και γιατί διακρίνονται για την τεχνική αρτιότητα και την υψηλή αισθητική τους - αν και δεν θα μπορούσαμε να πούμε πάντοτε για την ομορφιά τους, γιατί, όπως προαναφέραμε, αρκετές φορές τα θέματα που παρουσιάζουν είναι ζοφερά. Επισημαίνουμε, για παράδειγμα, ότι ενώ οι λήψεις γίνονται από αρκετό ύψος ώστε να καταγράφουν επαναλαμβανόμενα σχέδια και να δείχνουν την έκταση των φυσικών αντικειμένων ή καταστάσεων που φωτογραφίζουν, δεν γίνονται από τόσο ψηλά ώστε να καταλήγουν αφηρημένες απεικονίσεις.

Τα· κείμενα που τις συνοδεύουν, γραμμένα από ειδικευμένους επιστήμονες, είναι κριτικά και περιεκτικά και εξηγούν στον αναγνώστη ακριβώς τι είναι αυτό που βλέπει, δίνοντας του αρκετές πληροφορίες και το έναυσμα για να κατανοήσει την ευρύτερη εικόνα και μια ιδέα για τους κινδύνους που μας επιφυλάσσει το μέλλον…

Η έκθεση αναμένεται την άνοιξη στην Αθήνα.

Παραγκούπολη στο Πορτ-Ο-Πρενς της Αϊτής

Πρωτεύουσα της φτωχότερης χώρας της Λατινικής Αμερικής, το Πορτ-Ο-Πρενς πάντοτε γνώριζε την εξαθλίωση και τη βία. Στη μικρή και πυκνοκατοικημένη αυτή χώρα 80% των κατοίκων ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και 5% πάσχουν από AIDS. Όμως μικρή διεθνής βοήθεια φθάνει στην Αϊτή, εξαιτίας της εκτεταμένης διαφθοράς.

Η Αϊτή είναι κόμβος του διεθνούς εμπορίου ναρκωτικών και βρίσκεται σε κατάσταση μόνιμης ένοπλης ένοπλης σύρραξης, με περισσότερους από 100 νεκρούς κάθε μήνα. Η χώρα βρίσκεται στιο έλεος των "χιμαιρών", ένοπλων συμμοριών που ζουν στις παραγκουπόλεις και τρομοκρατούν τον πληθυσμό.

Από 1 δισεκατομμύριο φτωχών ανθρώπων σε όλο τον πλανήτη, τα 750 εκατομμύρια ζουν σε αστικά κέντρα, χωρίς σπίτια και υποδομές, όπως εδώ (φωτ.), όπου οι ανοιχτοί υπόνομοι τρέχουν στη μέση των δρόμων. Τέτοιες ακραίες συνθήκες οδηγούν σε εξαιρετικές πρωτοβουλίες, όπως στο Πορτ-Ο-Πρενς, όπου οι κάτοικοι αυτοοργανώθηκαν για να αντισταθμίσουν τις αδυναμίες του κράτους. Όσο καλύτερα μπορούν έχουν οργανώσει την αποκομιδή και διάθεση απορριμμάτων και προσπαθούν να διασφαλισθούν, ιδρύοντας οργανώσεις αμοιβαίας προστασίας.

Bertrand1

 

Βάρκα στο Δέλτα του Οκαβάνγκο, Μποτσουάνα

Το μοκόρο είναι ένα παραδοσιακό ελαφρύ μονόξυλο σκάφος, σκαλισμένο σε ένα κορμό δένδρου.

Είναι το μόνο μέσο με το οποίο οι κάτοικοι της περιοχής μετακινούνται στα λαβυρινθώδη έλη όπου καταλήγει, μετά από διαδρομή 1.300 χιλιομέτρων που ξεκινά στην Αγκόλα, ο τρίτος μεγαλύτερος ποταμός της Αφρικής, Οκαβάνγκο. Πρόκειται για ένα απέραντο εσωτερικό δέλτα 15.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, στη βόρεια Μποτσουάνα.

Ποτέ όμως δεν φτάνει στη θάλασσα, γιατί τα 12 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού που μεταφέρει κάθε χρόνο χάνονται στην άμμο της ερήμου Καλαχάρι, ή εξατμίζονται στον ξηρό αέρα.

Πριν χαθεί, το ποτάμι σχηματίζει ένα εκτεταμένο υγροβιότοπο, όπου ζει τεράστιος αριθμός άγριων ζώων. Όμως οι 45.000 τουρίστες που επισκέπτονται κάθε χρόνο το Δέλτα, καθώς και σχέδια για αποξήρανση των ποταμών, απειλούν τα έλη και την άγρια ζωή. Η γρήγορη συρρίκνωση των υγροβιότοπων και των λιμνοθαλασσών είναι παγκόσμιο φαινόμενο.

Οι μισοί από τους υγροβιότοπους της γης έχουν εξαφανιστεί από το 1990. Κι όμως παίζουν σημαντικό ρόλο για τις ανθρώπινες κοινότητες, κυρίως μετριάζοντας τις πλημμύρες και διατηρώντας αποθέματα πόσιμου νερού.

Bertrand2